HADİSELER ZAHİRİ kadar batını, evveli kadar ahiri ile bakıldığında hakikate daha yakın hüküm verilir. Öncelik hikmet devşirmek, hakikate ulaşmaksa tek taraflı değil çok taraflı, bir boyutlu değil dört boyutlu, geniş, kuşatıcı ve derinlikli bakmalı değil mi?
Hedef hakikat, uhuvvet ve muhabbetse gerisi teferruat; teferruat aşılmazsa tefrika çıkar; benim fikrim, benim grubum, benim şuyum, benim buyum enaniyetine döner.
Özde kulluk şuuru, özelde salih amel, genelde ümmete himmet. Hakka giden yollar, hakikate vasıl olan tarikler, hikmete eriştiren ırmaklar faklı olması tefrika nedeni değil; bütünlük şiarı, birliktelik simgesi, zenginlik alameti…
Çekirdek ağaca benziyor mu; meyve ağaç sayılır mı? Biri ağaç çekirdekten ibaret dese doğru der, fakat hakikati eksik ifade eder; evvel çekirdekse ahir meyvedir.
Ağacın zahiri ile batını birbirine benzemez ama ikisi birlikte bütünü oluşturur; çekirdekten meyveye hakikat yürüyüşüne yol ve yaren olur. Hakikatin dört mevsiminin mücessem şeklidir ağaç modeli…
Dünyevileşme çekirdeği misliyle musibet meyvesini verir; zahirde sebepler görülür, figüranlar seyredilir; batında kulluk hakikatinden uzaklaşmanın dışa yansımasıdır.
Şu şöyle dedi, bu böyle yaptı, öyle yapılır mı kıylu gali, zanlı bakışlar, tecessüslü nazarlar; hakikat ağacına eriştirmez; yarı yolda, yarı hikmetle bırakır, yanlış hüküm verdirir.
Zahirden batına hakikat arayışı; musibetlerin aynı zamanda fütuhat barındırdığı neticesini verir. O ümit çekirdeğinin neticesidir; umut ufkunda dal budak salmış hakikatin tatlı meyveye dönüş yolculuğudur.
Evveli ahiri ile buluşturma, zahirden batına geçme “Nur” una erişilirse nifak, şikak karanlığına geçit verilmemiş olunur.
Özde kullukta derinleşme, tefekkürde ufuklaşma, “an” da dört boyutu görme, sonrasında umut ikliminde sonsuzluğa kanat çırpma…
Kalbimiz “Hu” diyorsa, lisanımız aklımızla beraber “Bu da geçer Ya Hu” der... Dünya hakikate, uhuvvette, muhabbete döner… İnşaallah.
