Ramazan hazırlıkları

Zeyneb Hafsa

ABDÜLHAKİM MURAD (Tim Winter), değer verdiğim bir müslüman İngiliz akademisyen, düşünür. Kendisinin Cambridge Muslim College’ın YouTube sayfasında paylaştığı bir ramazan hazırlığı videosundan hareketle ramazan öncesi biz de elimizden geldiğince hazırlanalım istedim. Zikredilen hususların aktarımında eksikler, hatalar varsa kusur bana aittir.

Ramazanın öne çıkan yönleri

Murad öncelikle ramazan ayının şu gibi önemli veçhelerine dikkat çekmektedir:

  • Sabrı geliştirici yönü,

  • Bir şeylere “hayır” diyebilmeyi öğretme yönü,

  • İradenin gücünü geliştirme yönü,

  • Nefs dolayısıyla oluşan karamsarlığa engel olma yönü,

  • Halifelik bağlamında içsel bir yolculuğa çıkarması,

  • İlahi olana dönüş sağlaması,

  • Veli/Allah’a dost olmaya özendirmesi.

Bu sayılanlardan ilk üçü açıkça anlaşılabilir durumda diye düşünüyorum. Yani ramazan orucunun sabrı geliştirici, iradeyi güçlendirici rolü yadsınamaz boyuttadır. Zira sabahtan akşama değin yiyip içmemek, kötülüklerden uzak durmaya çalışmak irade üzerinde büyük bir kontrol çabası ile gerçekleşebilir şeylerdir. Yine aynı şeyler sabretmeye de kapı aralar insan için: yememeye, içmemeye sabır gibi. Nitekim bir şeylere “hayır” diyebilmek de bu kapsamda hem sabırla hem irade gücüyle bağlantılıdır.

Murad’ın burada ilave ettiği önemli bir husus, nefse sahip olmak, nefsânî arzulara sahip olmak karşısında oruçla insanın bir şeyler yapabileceğini görüp karamsarlıktan sıyrılması imkanıdır. Halifelik bağlamında içsel yolculuk ise insanın asli yaratılma amacı olan yeryüzü halifeliğini daha layıkıyla yerine getirme hususunda içimize daha çok dönmemizi imliyor olsa gerektir. Bu bir yandan ilahi olana dönüştür de, çünkü içimiz O’ndandır.

Bu hususta Murad zıt bir profili ortaya koymaktadır: iblis. Yani kibirli, gururlu olan... Murad bu kibrin bugünlerde en çok modernite ve modern bilim bağlamında kendini açığa vurduğunu belirtmektedir. Yani kısaca “ben bilirim”ci yaklaşım. Buna bir örnek de verir: “Örneğin Ebu Hanife de bir insandı. Ben ondan daha iyi bilebilirim deyip yüzlerce yıllık geleneksel bilgi birikimini bir kenara atmak ki Firavun ve Musa (a.s.) kıssası buna da işaret etmektedir çünkü Firavun da bir nevi bugünkü gibi bir bilimsel yaklaşım örneği sunup merdivenle gökyüzünden Tanrı’yı görmeye çalışmıştır.” Bu, hayatın genelinde dikkat etmemiz gereken önemli bir husus diye düşünüyorum. Murad, bugünlerde kibrin, gururun yansıdığı önemli bir başka alanı da şöyle açıklamaktadır: bireyselcilik. Yani her alanda kendini kendine yeterli görmeklik.

Murad’ın saydığı son madde olan velilik ise bugün anladığımız dar anlamda değil, daha kapsayıcı anlamda kullanılmış gibidir. Zira bundan kasdı, hayat karşısındaki kaygılara, depresyona karşı geçmişe takılı kalan ya da sürekli geleceği düşünen değil de anda kalabilen, Kûşeyrî’nin (ö. 465/1072) tabiriyle “eylemlerinin bir süreklilik arz ettiği” yani bir gün isyankar, bir gün inançlı olmayan bir kişilik yapısıdır.

Rabbim bu ve benzeri kazanımlarını tarafımıza kolayca nasip ettiği bir ramazan bağışlasın hepimize.

  24.03.2022

© 2021 karakalem.net, Zeyneb Hafsa



© 2000-2021 Karakalem Yayıncılık Ltd. Şti.
Tel: (0212) 511 7141  GSM: (0543) 904 6015
E-mail: karakalem@karakalem.net
Program & tasarım: Orhan Aykut