VİCDAN O kadar bizden bir parçadır ki;
Konuşmadan konuşur,
Bakmadan görür,
Kafa yormadan algılar..
Vicdanın arka planında,
Ruhun derinliklerine kök salmış,
Bir tür sinyal mekanizması kuruludur.
Ölene kadar mütemadiyen çalışır durur.
Bu sayede ruhumuz,
Soyut nesneleri hissedilir ve akledilir hale getirebilmek için,
Vicdandan devşirdiği coşku yüklü hakikatleri,
Somut karakterlere büründürür.
İman hakikatleri İslâmî ritüellerle sembolize edilince,
Kuvvetli bir dayanak noktası görevi görmeye başlar. [1]
Vicdanın tam randıman ile çalışabilmesi için,
İmanın mutlaka İslam ile buluşabilmesi gereklidir.
Vicdana ters düşen bir akılla amel edilmez.. [2]
“Vicdanın anâsır-ı erbaası (dört temel unsuru) ve
Ruhun dört havassı (duygusu) olan
“İrade, zihin, his, lâtife-i Rabbaniye”
Her birinin bir gayetü’l-gàyâtı (nihai maksadı) var:
İradenin ibadetullahtır (Allah’a kulluktur).
Zihnin, mârifetullahtır (Allah’ı bilmedir).
Hissin, muhabbetullahtır (Allah sevgisidir).
Lâtifenin, müşahedetullahtır (İlahi sırları ve tecellileri seyretmektir).
Takvâ denilen ibadet-i kâmile (tam kulluk),
Dördünü tazammun eder (içerir).
Şeriat,
Şunları hem tenmiye (artırıp bereketlendirir),
Hem tezhip (düzeltip terbiye eder),
Hem bu gayetü’l-gàyâta (nihai amaca) sevk eder..” [3]
Vicdan aklın nabzıdır.
Onun için varsın bizi devamlı denetlesin dursun.
Vicdanen rahat olmak istiyorsak,
Vicdan azabı çekme korkusundan kaçmamalıyız.
Çünkü bu manevi organımız,
Bize fuzuli bir aksesuar olarak takılmamıştır.
Akıllı insanlar vicdanlarını devamlı hesaba katanlardır..
Dip Notlar:
[1]. Hattâ, hadsiz (sınırsız) aczinde (güçsüzlüğünde)
Ve nihayetsiz zaafında (zayıflığında),
Hadsiz a’dâsına (düşmanlarına) karşı,
Bir nokta-i istinad (dayanak noktası) aramakla,
Vicdan, dâimâ Vâcibü’l-Vücuda (varlığı olmazsa olmaz olan Allah’a) bakar.
Hem, nihayetsiz fakrında, nihayetsiz hâcâtı (ihtiyaçları) içinde,
Nihayetsiz maksatlara karşı bir nokta-i istimdâd aramaya
(İsteklerinin yerine getirilmesine) mecbur olduğundan,
Vicdan, dâimâ o noktadan bir Ganî-i Rahîmin
(Sonsuz ve gerçek merhamet Sahibi’nin) dergâhına dayanır, duâ ile el açar.
Sözler / 33. söz / 31. pencere / syf: 628
[2]. Prof. Alaaddin Başar
[3]. Hutbe-i Şamiye / syf: 143
© 2021 karakalem.net, Aykut Tanrıkulu
